Выдающиеся греческие поэты

Άγγελος Σικελιανός

 

Ангелос Сикельянос (Сикелианос)(1884-1951) - греческий поэт. Родился на острове Левкада в семье учителя. Автор сборников "Ясновидящий" (1909), "Пролог к жизни" (1915), "Матерь Божья" (1917), "Пасха греков" (1918), "Дельфийское слово" (1927), а также нескольких лиро-эпических трагедий. Искрящееся жизнелюбие, возвышенный лиризм, сплав элементов неоклассицизма и неоромантизма определяют стилевую манеру Сикельяноса на протяжении всего его творческого пути. В 1920-е годы выдвинул "дельфийскую идею" - план создания в Дельфах всемирного культурного центра, организует театральные представления в древнем дельфийском театре. В годы Второй мировой войны участвовал в Сопротивлении, возглавлял "Общество греческих писателей".
Европейский Культурный Центр в Дельфах купил и восстановил дом Ангелоса и Евы в Дельфах, сегодня в нём размещается Музей Дельфийских фестивалей.
В 1949 году был кандидатом на получение нобелевской премии по литературе. Сикелианос трагически погиб в Афинах, отравившись лекарством.

http://library.ferghana.ru/kavafis/sikelianos.htm - переводы

http://www.phys.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/aggelos_sikelianos/index.htm - произведения, биография

 

 

Το Πρωτοβρόχι

Σκυμμένοι από το παραθύρι…
Kαι του προσώπου μας οι γύροι
η ίδια μας ήτανε ψυχή.
H συννεφιά, χλωμή σα θειάφι,
θάμπωνε αμπέλι και χωράφι·
ο αγέρας μέσ’ από τα δέντρα
με κρύφια βούιζε ταραχή·
η χελιδόνα, με τα στήθη,
γοργή, στη χλόη μπρος-πίσω εχύθη·
κι άξαφνα βρόντησε, και λύθη
κρουνός, χορεύοντα η βροχή!
H σκόνη πήρ’ ανάερο δρόμο…
K’ εμείς, στων ρουθουνιών τον τρόμο,
στη χωματίλα τη βαριά
τα χείλα ανοίξαμε, σα βρύση
τα σπλάχνα νά μπει να ποτίσει
(όλη είχεν η βροχή ραντίσει
τη διψασμένη μας θωριά,
σαν την ελιά και σαν το φλόμο).
κι ο ένας στ’ αλλουνού τον ώμο
ρωτάαμε: “T’ είναι πόχει σκίσει
τον αέρα μύρο, όμοιο μελίσσι;
Aπ’ τον πευκιά το κουκουνάρι,
ο βάρσαμος ή το θυμάρι,
η αφάνα ή η αλυγαριά;”
Kι άχνισα – τόσα ήταν τα μύρα -
άχνισα κ’ έγινα όμοια λύρα,
που χάιδευ’ η άσωτη πνοή…
Mου γιόμισ’ ο ουρανίσκος γλύκα·
κι ως τη ματιά σου ξαναβρήκα,
όλο μου το αίμα ήταν βοή!…
K’ έσκυψ’ απάνω από τ’ αμπέλι
που εσειόνταν σύφυλλο, το μέλι
και τ’ άνθι ακέριο να του πιω·
- βαριά τσαμπιά και οι λογισμοί μου,
βάτοι βαθιοί οι ανασασμοί μου -
κι όπως ανάσαινα, απ’ τα μύρα
δε μπόρεια να διαλέξω ποιο!
Mα όλα τα μάζεψα, τα πήρα,
και τά ‘πια, ωσάν από τη μοίρα
λύπη απροσδόκητη ή χαρά.
Tά ‘πια· κι ως σ’ άγγιξα τη ζώνη,
το αίμα μου γίνηκεν αηδόνι,
κι ως τα πολύτρεχα νερά!…

Первый дождь

Мы у окна вдвоем с тобою...
Природа кажется больною,
утратившей былую мощь.
Вот виноградники на круче
померкли в мрачном блеске тучи,
и присмирел гуляка ветер
среди листвы поникших рощ.
Промчались птицы с резким криком –
и грянул гром в краю великом,
и на поля в разгуле диком
неимоверный хлынул дождь!
Взлетев, опали клубы пыли,
и мы чему-то рады были,
и дух земли был крут и прян.
Его вбирая, наши души
омылись от жары и суши
(он нам открыл глаза и уши,
оливы распрямили стан –
от влаги ли, от ворожбы ли?);
над лугом ароматы плыли,
волнуя нас. Моя рука
твоей касалася слегка,
и мы гадали – то ли это
пчелиным медом пахнет лето,
то ль это сосны и тимьян?
Я сам благоухал, как миро,
и пел, как трепетная лира
в руках у ветра и огня.
Во рту моем скопилась сладость,
и сердце ощутило радость –
ведь ты взглянула на меня!
Я стал живительной лозою,
воспрявшей с первою грозою,
несущей добрых мыслей плод;
и запахи цветов и ягод,
каких не соберешь и за год,
как будто музыка эфира,
лилась с заоблачных высот.
Я не видал богаче пира!
И, восприяв все страсти мира,
что дарит нам судьбы рука,
я твоего коснулся тела,
и тотчас кровь моя вскипела,
как будто горная река.

Перевод Евгения Колесова

 

Γιατί βαθιά μου δόξασα

Γιατί βαθιά μου δόξασα και πίστεψα τη γη
και στη φυγή δεν άπλωσα τα μυστικά φτερά μου,
μα ολάκερον ερίζωσα το νου μου στη σιγή,
νά που και πάλι αναπηδά στη δίψα μου η πηγή,
πηγή ζωής, χορευτική πηγή, πηγή χαρά μου...

Γιατί ποτέ δε λόγιασα το πότε και το πώς,
μα εβύθισα τη σκέψη μου μέσα στην πάσαν ώρα,
σα μέσα της να κρύβονταν ο αμέτρητος σκοπός,
νά τώρα που, ή καλοκαιριά τριγύρα μου είτε μπόρα,
λάμπ' η στιγμή ολοστρόγγυλη στο νου μου σαν οπώρα,
βρέχει απ' τα βάθη τ' ουρανού και μέσα μου ο καρπός!...

Γιατί δεν είπα: «εδώ η ζωή αρχίζει,
εδώ τελειώνει...»
μα «αν είν' η μέρα βροχερή, σέρνει
πιο πλούσιο φως...
μα κι ο σεισμός βαθύτερη τη χτίση θεμελιώνει,
τι ο ζωντανός παλμός της γης που πλάθει είναι κρυφός...»
νά που, ό,τι στάθη εφήμερο, σα σύγνεφο αναλιώνει,
νά που ο μέγας Θάνατος μου γίνηκε αδερφός!...

Лишь потому...

Лишь потому, что землю славил в глубине души,
и разум свой укоренил в терпенье молчаливом
и, крылья тайные сдержав, умчаться не спешил, –
испить воды родник мне разрешил,родник живой, танцующий родник, родник счастливый.

Лишь потому, что не желал всё ведать наперед,
а думой неотступно погружался в час летучий,
как будто в нем сокрыт всей мудрости оплот, –
во мне – голубизна вокруг иль тучи –
мгновенье, круглое, как плод, блестит звездой падучей,
и благодатный ливень вновь идет,
и зреет плод!..

Лишь потому, что знал: конец – начало всех начал,
и утверждал: "Коль день дождлив, заря бывает алой,
и укрепляет камни мирозданья даже шквал,
и кровь живой земли стучит сильнее после шквала...", –
невзгоды вес так эфемерно мал,
и дева Смерть моей сестрою стала!..

Перевод Евгения Колесова

 

Θαλερό

mp3

Φλογάτη, γελαστή, ζεστή, από τ' αμπέλια απάνωθεν
εκοίταγε η σελήνη·
κι ακόμα ο ήλιος πύρωνε τα θάμνα, βασιλεύοντας
μες σε διπλή γαλήνη.

Bαριά τα χόρτα, ιδρώνανε στην αψηλήν απανεμιά
το θυμωμένο γάλα,
κι από τα κλήματα τα νια, που της πλαγιάς ανέβαιναν
μακριά-πλατιά τη σκάλα,

σουρίζανε οι αμπελουργοί φτερίζοντας, εσειόντανε
στον όχτο οι καλογιάννοι,
κι άπλων' απάνω στο φεγγάρι η ζέστα αραχνοΰφαντο
κεφαλοπάνι...

Στο σύρμα, μες στο γέννημα, μονάχα τρία καματερά,
τό 'να από τ' άλλο πίσω,
την κρεμαστή τους τραχηλιά κουνώντας, τον ανήφορο
ξεκόβαν το βουνίσο.

Σκυφτό, τη γης μυρίζοντας, και το λιγνό λαγωνικό,
με γρήγορα ποδάρια,
στου δειλινού τη σιγαλιά βράχο το βράχο επήδαγε
ζητώντας μου τα χνάρια.

Kαι κάτου απ' την κληματαριά την άγουρη μ' επρόσμενε,
στο ξάγναντο το σπίτι,
σωστό τραπέζι πόφεγγε, λυχνάρι ομπρός του κρεμαστό,
το φως του Aποσπερίτη...

Eκεί κερήθρα μόφερε, ψωμί σταρένιο, κρύο νερό
η αρχοντοθυγατέρα,
οπού 'χε από τη δύναμη στον πετρωτό της το λαιμό
χαράκι ως περιστέρα·

που η όψη της, σαν της βραδιάς το λάμπο, έδειχνε διάφωτη
της παρθενιάς τη φλόγα,
κι απ' τη σφιχτή της ντυμασιά, στα στήθια της τ' αμάλαγα,
χώριζ' ολόρτη η ρώγα·

που ομπρός από το μέτωπο σε δυο πλεξούδες τα μαλλιά
πλεμένα είχε σηκώσει,
σαν τα σκοινιά του καραβιού, που δε θα μπόρει' η φούχτα μου
ναν της τα χερακώσει.

Λαχανιασμένος στάθη εκεί κι ο σκύλος π' αγανάχτησε
στα ορτά τα μονοπάτια,
κι ασάλευτος στα μπροστινά, με κοίταγε, προσμένοντας,
μια σφήνα μες στα μάτια.

Eκεί τ' αηδόνια ως άκουγα, τριγύρα μου, και τους καρπούς
γευόμουν απ' το δίσκο,
είχα τη γέψη του σταριού, του τραγουδιού και του μελιού
βαθιά στον ουρανίσκο...

Σα σε κυβέρτι γυάλινο μέσα μου σάλευε η ψυχή,
πασίχαρο μελίσσι,
που όλο κρυφά πληθαίνοντας γυρεύει σμάρια ωσάν τσαμπιά
στα δέντρα ν' αμολήσει.

Kι ένιωθα κρούσταλλο τη γη στα πόδια μου αποκάτωθε
και διάφανο το χώμα
γιατί πλατάνια τριέτικα τριγύρα μου υψωνόντανε
μ' αδρό, γαλήνιο σώμα.

Eκεί μ' ανοίξαν το παλιό κρασί, που πλέριο ευώδισε
μες στην ιδρένια στάμνα,
σαν τη βουνίσια μυρουδιά, σύντας βαρεί κατάψυχρη
νύχτια δροσιά τα θάμνα...

Φλογάτη, γελαστή, ζεστή, εκεί η καρδιά μου δέχτηκε
ν' αναπαυτεί λιγάκι
πά' σε σεντόνια ευωδερά από βότανα, και γαλανά
στη βάψη από λουλάκι...

 

Ο Διθύραμβος του Ρόδου .pdf